Jan I
  • Pan -– tylko w sytuacjach grzecznościowych i osobistych
    5.12.2017
    5.12.2017
    Szanowni Eksperci,
    coraz częściej spotykam się ze stosowaniem form grzecznościowych Pani, Pan nie w funkcjach adresatywnych i pisanych wielką literą. Na przykład: Zapraszamy na wykład, który wygłosi Pan Prof. Jan Kowalski – czy nie wystarczy … profesor Jan Kowalski? Ten dzban pochodzi z kolekcji Pani Anny Wiśniewskiej – czy nie lepiej … z kolekcji Anny Wiśniewskiej?

    Z poważaniem
    Iwona
  • pisownia nazw stanowisk – norma ortograficzna i zwyczaj
    12.10.2010
    12.10.2010
    Problemy z dużą literą na stronę www. Jestem za formą dyrektor instytutu, natomiast moi współpracownicy uważają, że zawsze, jak mam na myśli konkretną placówkę, mam pisać wielką literą. Przeglądałam Państwa odpowiedzi i dostrzegam w pewną sprzeczność odpowiedzi. Więc jak: „W Szkole Podstawowej nr 1 w Stegnach na zebraniu dyrektor szkoły Jan Kowalski powiedział…” czy „dyrektor Szkoły Jan Kowalski powiedział…”? Czy „Dyrektor Szkoły Jan Kowalski powiedział…”?
  • śś. Piotr i Paweł czy św. św. Piotr i Paweł?
    20.01.2003
    20.01.2003
    Do Pana Doktora Jana Grzeni mam pytanie w związku z Jego dzisiejszą radą na temat kościoła św. św. Męczenników. W zasadzie się zgadzam, formalnie Pańska rada jest słuszna, poparta stosowną regułą, jednak proszę mi wyjaśnić, dlaczego przez całe dziesięciolecia uczono (nie tylko mnie, to stoi w niektórych słownikach), że skrót wyrazu święci ma postać śś. Postać dziwną, przyznaję, ale dość często spotykaną, zwłaszcza w kontekście kościół śś. Piotra i Pawła. I druga sprawa, innego rodzaju. Czy nie sądzi Pan, że wyrażenie kościół św. św. Męczenników wygląda nieco dziwacznie i że – odpowiadając na pytanie korespondenta – warto by przy okazji doradzić niestosowanie skrótów w podobnych okolicznościach?
    Serdecznie pozdrawiam!
  • tytuły i podpisy
    24.06.2002
    24.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Lektura Waszych odpowiedzi dotyczących używania małych i wielkich liter w tytułach urzędowych nie wyjaśnia w pełni moich wątpliwości. Dotyczą one nie tylko pisowni tytułu z małej lub wielkiej litery, ale też interpretacji, kiedy należy używać imienia i nazwiska przed, a kiedy po tytule. Proszę o odpowiedzi na następujące pytania poparte przykładami:
    Która forma w adresie listu, np. do ministra, jest właściwa (wielkość liter i kolejność)?
    1.
    Szanowny Pan
    Jan Kowalski
    minister Gleboznawstwa
    2.
    Szanowny Pan
    Jan Kowalski
    Minister Gleboznawstwa
    3.
    Minister Gleboznawstwa
    Szanowny Pan
    Jan Kowalski

    Która forma w podpisie pod listem jest właściwa?
    1.
    Jerzy Szczepanik
    sekretarz Komisji ds. Uziarnienia Gleby
    2.
    Jerzy Szczepanik
    Sekretarz Komisji ds. Uziarnienia Gleby
    3.
    Sekretarz Komisji ds. Uziarnienia Gleby
    Jerzy Szczepanik

    Gdzie składamy podpis?
    1.
    własnoręczy podpis
    Jerzy Szczepanik
    Sekretarz…
    2.
    Jerzy Szczepanik
    własnoręczny podpis
    Sekretarz…

    Dziękuję z góry i proszę o przyjęcie wyrazów szacunku,
    Jerzy Szczepanik – Dzikowski
  • zapis nazw przedmiotów szkolnych i kierunków studiów
    1.09.2005
    1.09.2005
    Byłabym wdzięczna za informację odnośnie obowiązującej obecnie pisowni nazw kierunków studiów, specjalności na tych kierunkach oraz wykładanych przedmiotów. Chodzi rzecz jasna przede wszystkim o małe / wielkie litery. Jak poprawnie powinny być napisane np. stwierdzenia typu: pierwszy polski podręcznik do metod organizacji i zarządzania, podręcznik adresowany do studentów kierunku zarządzanie i marketing?
    Za moich czasów :-) wszystko pisało się małą literą, ale teraz obserwuję znaczną rozmaitość zapisów – wszystko małą, wszystko dużą, początek dużą, reszta małą, czy też np. po słowie kierunku (nawiązując do przykładu powyżej) dwukropek, a potem cudzysłów i nazwa kierunku pisana jak tytuł czasopisma.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam,
    Ola Wołoszczuk
  • Ali i Charlie w odmianie i pisowni
    13.02.2013
    13.02.2013
    Chciałabym zapytać o odmianę i wymowę dwóch imion: arabskiego Ali i anglosaskiego Charlie. Intuicja podpowiada mi, że odmieniają się one w zasadzie identycznie. Różnica polega na tym, że w imieniu Charlie [czarli] „i” pozostaje w formach odmienionych [czarljego], natomiast w odmianie imienia Ali wypada: Alego, Alemu itd. Chciałam zapytać, czy dobrze odmieniam, a jeśli tak, to skąd się bierze różnica?
  • dom w miejscowniku i wołaczu

    9.01.2024
    9.01.2024

    Czy dopuszczalna jest forma Miejscownika i/lub Wołacza l. pojedynczej „domie”?

    Słownik poprawnej polszczyzny jako prawidłową podaje tylko formę „domu”, zaś Odmiana.net jako prawidłową podaje w Wołaczu także „domie”. Prosimy o rozwianie wątpliwości.

    Pozdrawiamy

    uczniowie klasy 6 SP1 w Niechobrzu

  • faun i sylen
    28.02.2006
    28.02.2006
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie: jak wygląda liczba mnoga od słów faun i sylen? Widywałem już różne wersje, postanowiłem więc zajrzeć do słowników. Te jednak są niekonsekwentne: Słownik mitów i tradycji kultury Kopalińskiego podaje liczbę mnogą sylenowie i faunowie; Słownik poprawnej polszczyzny PWN podaje liczbę mnogą fauny (słowa sylen w ogóle nie zna); Słownik ortograficzny PWN podaje liczbę mnogą sylenowie oraz do wyboru obie wersje: fauny i faunowie.
    Pozdrawiam.
  • Imię Kazimiera w języku polskim i tradycji nazewniczej

    29.12.2021

    Dzień dobry. Chciałam zapytać o historię imienia Kazimiera. Kiedy dokładnie pojawiło się w Polsce? Słyszałam teorię, że na popularności zyskało, gdy Maria Kazimiera Sobieska została królową Polski, ale nie wiem czy to prawda. 

    Pozdrawiam serdecznie i życzę wszystkiego dobrego :)

  • imiona postaci i obiektów literackich
    21.03.2008
    21.03.2008
    Dzień dobry,
    dlaczego w tytułach Harry Potter i Insygnia Śmierci oraz Harry Potter i Książę Półkrwi słowa Insygnia Śmierci i Książę Półkrwi pisane są wielką literą, szczególnie że w tytule Harry Potter i kamień filozoficzny obowiązuje inny zapis?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego